Aure Séguier

Los squats, luòcs de solidaritat

07-01-2013

L’ocupacion illegala de locals pòt èstre tanben un biais de valorizar lo viure-ensemble. « Aviam totes enveja de la meteissa causa al meteis moment : fargar un luòc ont se poder rencontrar », çò conta Flo. Son de monde venguts d’orizonts diferents que se son installats dins lo « Nid béarnais » de Juranson, ancian espital pels enfants de la Croix Rouge. Dempuèi dos meses, tornan metre en estat los bastiments pilhats e bastisson amassa una comunautat basada sus la solidaritat.

« Sèm de monde en cèrca d’alternativa », çò conta Biquet. « Mostram cossí, se nos i botam a mantuns, podèm far tornar viure un endret a l’abandon ». Dins aquel « squat » se retròban trabalhadors precaris, monde eissits del mitan associatiu, artistas en manca de locals, « esquataires de longa data », coma o explica Flo.

Aquí, cadun met la man a la pasta

An trobat amassa una solucion per se lotjar, mas pas sonque. « La causa que nos recampa es que nos retrobam pas dins la societat tala coma es, avèm pas de tribuna per nos exprimir », çò ditz Flo. An doncas bastit amassa un vertadièr luòc d’escambis.

D’efièit, los « squats » son pas sonque una solucion d’albergament per las personas en dificultat. Sovent s’i crèan de comunautats basadas sus la solidaritat e lo partatge de sabers. « Aquí n’i a un que s’i coneis en mecanica, un autre qu’es grafista, un musician... », çò conta Biquet. E cadun esita pas a ensenhar als autres çò que sap far. « O fasèm ja entre nosautres, mas çò que volriam, es d’escambiar tanben amb monde venguts de l’exterior, qu’an de sabers de portar e que coneisson pas forçadament aquel movement dels squats », çò explica Flo. Lança doncas una crida a las iniciativas, a « totes los que vòlon participar, qu’an d’idèas e que las vòlon metre en plaça ».

Los estatjants del « Nis » serián mai que mai interessats per de corses d’occitan. « Se qualqu’un los vòl plan balhar, la demanda i es », çò afortís Biquet. « La cultura nòstra es inscrita dins lo luòc. I a tota una memòria qu’es estada doblidada, e lo monde la vòlon tornar trobar ». Se la lenga es ja plan presenta al « Nis biarnés » – se pòt quasiment parlar de senhaletica bilingua – es pas la sola que s’i pòt ausir. De portugueses passèron pel squat après sa creacion, i demòran ara de poloneses. « La vida en comunautat es fòrça enriquisenta », çò ditz Flo.

Recuperacion

Al « Nis Biarnés », coma o an rebatejat, la recuperacion e lo trabalh en comun son la règla. Totes se son meses al trabalh per remetre en estat los locals qu’èran estat pilhats. An remplaçat las vitras copadas amb de material recuperat. An trobat de matalasses mercés a d’amics d’un squat de Bordèu. S’i fa la cosina amb d’aliments de recuperacion. « Los grands magasins trissan tot, puèi botan lors degalhs darrièr de grasilhas amb de cameràs », çò explica Biquet. « Mas i a sovent fòrça causas de recuperar en cò dels petits comerçants. Cada jorn, i a de detzenats de quilòs que son escampats, que partisson a las escobilhas... », çò conta.

Son ara plan installats, e an decidit de far conéisser melhor lor biais de viure. Per aquò far, organizavan lo 15 de decembre una serada festiva dins lor nis. Se dobriguèt per una video-projeccion comentada per un jove pastre sus son viatge en Papoa. Seguiguèt un « repais de recup’ » e un concèrt de dos grops basques e un sansonhaire.

Mas es pas solide que lo « Nis biarnés » poirà contunhar sas activitats. D’efièit la direccion del « Nid Béarnais » vòl expulsar los esquataires per vendre los locals. A demandat al tribunal una expulsion immediata e mila euros d’indemnizacion pels degalhs qu’an patit los bastiments. Aquela demanda a fòrça trucat los jovents del Nis, de la part d’una organizacion que presica de valors de solidaritat. « D’un costat distribuisson de plumetas als sens-abrics, e de l’autre nos vòlon botar defòra al mitan de l’ivèrn », çò denóncia Flo.

Mas son los azards de la vida en squat, e son acostumats a la risca d’expulsion. Pr’aquò, Flo garda esper e contunha de bastir projèctes pel Nis. « Sèm a la debuta del luòc, çò ditz, sèm a nos metre en plaça e a soscar a çò que podèm far per la seguida. Mas i a ja de polidas causas que s’i passan ». Calrà veire, pr’aquò, se los esquataires pòiràn demorar dins aqueles locals, almens fins a la prima.